vrouw twijfelt of ze blijft in donker of vertrekt naar het licht

Should I stay or should I go?

Afhankelijkheid in gewelddadige partnerrelaties

#Slachtoffers van huiselijk geweld
#Slachtoffers van seksueel geweld
Partnergeweld komt in Nederland veel voor. Maar liefst 45% van de vrouwen ervaart sinds hun 15e levensjaar tenminste één keer fysiek of seksueel geweld. Het kost de Nederlandse economie naar schatting € 7,5 miljard per jaar. De Universiteit van Amsterdam onderzoekt waarom slachtoffers van partnergeweld gewelddadige relaties niet verlaten of daar na verloop van tijd weer in terugkeren.

Eerder onderzoek naar risicofactoren voor partnergeweld richtte zich op sociaaleconomische en culturele factoren. Dit leverde onvoldoende informatie op om het probleem op te lossen. Het huidige onderzoek richt zich daarom op psychologische variabelen die kunnen verklaren waarom slachtoffers van partnergeweld in een gewelddadige relatie blijven of daarin terugkeren.

Een belangrijke risicofactor voor partnergeweld is Pathologische Affectieve Afhankelijkheid (PAA). PAA is een relationeel fenomeen waarbij een persoon een ‘onmisbare’ verbinding voelt met een gewelddadige, agressieve of manipulatieve partner. Dit sterke gevoel maakt het onmogelijk om, ondanks de risico’s, de relatie met deze partner te beëindigen. Ondanks de groeiende wetenschappelijke interesse in de rol van PAA bij partnergeweld, ontbreken betrouwbare en praktische middelen om PAA tijdig te detecteren. Eenmaal gedetecteerd, ontbreekt het vervolgens aan een effectieve en efficiënte psychologische interventie, gericht op de onvervulde emotionele behoeften die aan de PAA ten grondslag liggen.

Het doel van dit project is in beide behoeften te voorzien en te voorkomen dat slachtoffers terugvallen in partnergeweld. Hiervoor wordt een bestaande vragenlijst voor het detecteren van PAA in het Nederlands vertaald en gevalideerd. Ook wordt onderzocht of imaginaire rescripting, een techniek waarbij op een andere manier naar traumatische herinneringen uit de jeugd gekeken wordt om zo de betekenis van die herinnering te veranderen en onvervulde emotionele behoeften alsnog te vervullen, PAA en daarmee terugval in partnergeweld kan voorkomen. Vervolgens wordt een kwalitatieve studie uitgevoerd naar de ervaringen van deelnemers en behandelaars met deze interventie.

SASS ondersteunt dit project met € 99.981,86

Uitgevoerd door

Erica Pugliese
Arnold van Emmerik
Arnoud Arntz
Universiteit van Amsterdam